ԼԵՎՈՆ Բ ՄԵԾԱԳՈՐԾ

Գործունեությունը` Թագավոր

Բնակավայրը` Հայաստան

Հղումներ` hy.wikipedia.org
www.encyclopedia.am

Կիլիկիայի հայկական պետության իշխանապետ (Մեծ պարոն) 1187թ-ից, թագավոր՝ 1198թ-ից: Ռուբինյանների (1080-1219թթ) հայ իշխանական տոհմից:
Հաջորդել է եղբորը՝ Ռուբեն Գ-ին:

Հայտնի է նաև.
Լեվոն Բարեպաշտ, Լեվոն Մեծահաղթ, Լեվոն Բազմահաղթ անուններով:

Ծննդյան թիվն անհայտ է:
Մահ. 02.05.1219թ.:

1187թ-ի մայիսին Ռավին դաշտում (Սսի մոտ) ԼԵՎՈՆ Բ-ն ջախջախել է Կիլիկիա ներխուժած Իկոնիայի թուրքմենական հրոսակներին, ազատագրել հայաբնակ մի քանի շրջաններ՝ Պռականա բերդով: Այնուհետև հաղթել (1187թ.) և կախման մեջ է դրել Հալեպի ու Դամասկոսի սուլթանին:

Եգիպտոսի սուլթանության դեմ խաչակրաց երրորդ արշավանքի (1189) ժամանակ խաչակիրներին օգնելու խոստման դիմաց՝ Հռոմեական սրբազան կայսրության կայսր Հենրիկոս Vl-ը պարտավորվել է նրան ճանաչել Հայոց թագավոր:

Գրեթե միաժամանակ թագ ստանալով Հենրիկոս VI և Բյուզանդիայի Ալեքսոս III Անգելոս կայսրերից՝ հունվարի 6-ին Տարսոն քաղաքի Ս. Սոփիա մայր տաճարում ԼԵՎՈՆ Բ-ն թագադրվել է:

Գրիգոր Զ Ապիրատը հայկական, իսկ Հռոմեական սրբազան կայսրության և պապի ներկայացուցիչ Մայնցի արքեպսկոպոս Կոնրադ Վիտելբախը լատանիական ծեսով ԼԵՎՈՆ Բ -ին օծել են «Թագավոր ամենայն Հայոց և նահանգին Կիլիկէացոց և Իսաւռիոյ»:

Ժամանակագիրները ԼԵՎՈՆ Բ-ի թագադրությունը դիտել են որպես հայոց կործանված թագավորության վերականգնում:

Ձգտելով ստեղծել կենտրոնացված պետություն՝ նա հնազանդեցրել է կիսանկախ ու անջատամետ որոշ ավատատեր իշխանների (մասնավորապես Հեթումյաններին):
Խնամիական կապեր է հաստատել մերձակա քրիստոնյա արքայատների հետ (Նիկիա, Կիպրոս, Երուսաղեմ):

Անտիոքի թագավոր Ռայմունդի մահից (1197/1198) հետո ԼԵՎՈՆ Բ-ն նրա նորածին որդուն՝գահաժառանգ Ռուբեն Ռայմունդին, որդեգրել և հռչակել է Հայոց թագաժառանգ:

1203թ-ին գրավել է Անտիոքը, որի գահը հափշտակել էր Ռայմունդի կրտսեր եղբայրը՝ Տրիպոլսի դուքս Բոհեմունդ Միակնանին, երկրից վտարել ինքնակոչին աջակցած Տաճարական օրդենի ասպետներին, պատանի Ռուբեն Ռայմունդին կարգել դուքս, Գերմանիայի կայսեր և Հռոմի պապի միջոցով վերահաստատել (1210) նրա գահակալական իրավունքը:

1219թ-ին, երբ Ռուբեն Ռայմունդը հերթական անգամ կորցրել է Անտիոքը, ԼԵՎՈՆ Բ-ն նրան զրկել է գահակալական իրավունքից և Հայոց գահաժառանգ կարգել իր մանկահասակ դստերը՝ Զաբելին. ԼԵՎՈՆ Բ-ի օրոք Կիլիկիայի հայկական թագավորության սահմանները տարածվել են Միջերկրական ծովից մինչև Տավրոսի և Անտիտավրոսի լեռները:

Նրա գերակայությանն են ենթարկվել նաև Պամփիլիան, Իսավրիան, Լիկայոնիան, Կադառնիան, Գերմանիկեն:

ԼԵՎՈՆ Բ-ի հրամանով վերաշինվել են հին վանքերն ու բերդերը և հիմնվել նորերը:

Նա ստեղծել է մշտական հզոր բանակ, հաստատել ռազմական ուսուցման որոշակի կարգ ու կանոն, կանոնավորել արքունի գործակալությունները, բարեկարգել տնտեսական կյանքը, առևտրական արտոնյալ պայմանագրեր կնքել (1211թ, 1212թ.) Վենետիկի, Պիզայի, Ջենովայի և այլ վաճառաշահ քաղաքների ու երկրների հետ, կազմակերպել առևտրական Նավատորմիղ, բացել վարժարաններ, դպրատներ (ուսուցումը՝ հայերեն և օտար լեզուներով):

ԼԵՎՈՆ Բ-ն իր արքունիքում արտոնյալ պայմաններ է ստեղծել գիտնականների ու արվեստագետների համար:

Նրա օրոք ընդօրինակվել և կորստից փրկվել են բազմաթիվ հին ձեռագրեր, հայերեն են թարգմանվել գիտական և գրական արժեքավոր երկեր:

ԼԵՎՈՆ Բ -ի կտակի և ժողովրդի պահանջի համաձայն՝ նրա մարմինն ամփոփվել է Սսում, սիրտը՝ իր կառուցած Ակների վանքում (Ցախուտ և Բարձրբերդ գավառների սահմանագլխին):

Գրակ.
Կիրակոս Գանձակեցի, Հայոց պատմություն, Ե., 1982:
Микаелян Г. Г., История Киликийского армянского государства, Е., 1952.