STEPAN OSKANYAN / ՍՏԵՓԱՆ ՈՍԿԱՆՅԱՆ

Գործունեությունը` Խմբագիր

Բնակավայրը` Թուրքիա

Հրապարակախոս, խմբագիր, թարգմանիչ, մանկավարժ:

Նույն ինքը՝ Ստեփան Ոսկան

Ծնվ. 1825թ., Զմյուռնիա:
Մահ. 1901թ., Զմյուռնիա:

Ավարտել է ծննդավայրի Մեսրոպյան վարժարանը:

1846-ին մեկնել է Փարիզ, սովորել Սորբոնի համալսարանում:
1852-54-ին Կ. Պոլսում և Զմյուռնիայում տպագրել է (ծածկանունով) «Ներքին համոզումն» (1853) և «Հռոմեական պարգեւ» (1854) պամֆլետները:
1855-1856-ին Փարիզում մի խումբ համախոհների հետ հրատարակել է «Արևելք», 1859-ին և 1864-65-ին՝ «Արևմուտք» հանդեսները:
Այստեղ ծանոթացել է Մ. Ղ. Նալբանդյանի հետ, արտատպումներ արել «Հյուսիսափւսյլից»:

ՍՏԵՓԱՆ ՈՍԿԱՆՅԱՆը հայ ժողովրդին կոչել է համախմբվածության, միասնության, թուրքական բռնակալության դեմ պայքարի:

1860-ին մեկնել է Իտալիա. Տուրինում խմբագրել է «Լ՛իտալի» ֆրանսիական թերթը:
1865-ին հաստատվել է Զմյուռնիայում, աշխատել տեսուչ և ֆրանսերենի ուսուցիչ Մեսրոպյան ու Հռիփսիմյան վարժարաններում, հիմնել Ուսումնասեր ընկերությունը:
1869-91-ին հրատարակել է «Լա Ռեֆորմ» (Զմյուռնիա) ֆրանսերեն թերթը:
1880-ական թթ. աշխատակցել է «Արշալույս Արարատյան», «Մետեորա» և այլ պարբերականների: 1850-60-ական թթ. հայ գեղարվեստական արձակի և հրապարակախոսության արժեքավոր նմուշներից են
ՍՏԵՓԱՆ ՈՍԿԱՆՅԱՆի «Ազգային պակասութիւն», «Հայ դիւցազնուհի մը», «Խաչատուր Աբովեան», «Քսանչորս ստութիւնք», «Լեռնականք», «Հայրենիք եւ հայրենասիրութիւն » և այլ գործեր:

ՍՏԵՓԱՆ ՈՍԿԱՆՅԱՆը եղել է աշխարհաբարի կողմնակից, գրել է հղկված և պատկերավոր լեզվով, մեծ տեղ է տվել լուսավորությանը, կարևորել Խ. Աբովյանի «Վերք Հայաստանի» վեպը:
Գրել է պատմվածքներ, բանաստեղծություններ, երգիծական գործեր, կատարել թարգմանություններ ֆրանսերեն գրականությունից:
Հանդես է եկել Հարմա, Հրանտ, Վահե, Օ. Օ., Օրպել և այլ ծածկանուններով:

Գրկ.
Լեո, Ստեփան Ոսկան, «Մուրճ», 1901, № 11-12:
Հակոբյան Մ., Գալուստ Կոստանդյանը, Ստեփան Ոսկանյանը և էմիլ Լիթրեն, ԲՀԱ, 1971, № 1: